Karaman, Yılmar Plaza, Söğüt Sk. No:170 Kat. 4 Daire. 33, 16130 Nilüfer/Bursa

Pts - Cts 09:30 - 20:00

Nafaka ve Çeşitleri

NAFAKA NEDİR?

Nafaka, bir kimsenin bakmakla yükümlü olduğu kişi veya kişilere ayni olarak yapılan yardım türüdür. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda dört nafaka türü bulunmaktadır. 

Bunlardan üç tanesi doğrudan evliliğin sona erme nedeni olan boşanma ile ilişkilidir. Bunlar:

  • Tedbir nafakası,
  • İştirak nafakası,
  • Yoksulluk nafakasıdır. 

Diğer bir nafaka türü de kişinin altsoyu, üstsoyu veya kardeşleri ile ilişkilendirilen nafakadır. Bu nafaka: 

  • Yardım nafakasıdır. 

Her türlü nafaka, mahkeme kararı ile hükme bağlanır. 

Nafaka davalarında görevli mahkeme, aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemesi görevlidir. 

Nafaka davalarında yetkili mahkeme, taraflardan birinin yerleşim yeri mahkemesidir. 

HANGİ HALLERDE NAFAKA KARARI VERİLEBİLİR?

Nafaka borcunun doğması ve nafaka borcunun icra edilmesi, mahkeme ve icra dairesi ile mümkün hale gelir. Mahkemenin nafaka ödenmesine ilişkin kararının ardından, bu karara istinaden nafakanın icrası icra dairelerince gerçekleştirilir. 

Nafakaya ilişkin işleyiş, bir avukatın hukukî yardımı ile daha kolay ve hızlı bir hale dönüşecektir. 

Tedbir nafakasına; boşanma davası açılması halinde, davanın sona ermesine kadar geçen sürece veya haklarında ayrılık kararı verilen eşler hakkında, ayrılık devam ettiği sürece karar verilir. Örneğin, Bursa boşanma avukatı hukukî yardımı ile açılan boşanma davasında, dava devam ettiği sürece kadın olan eşe ödenmek üzere tedbir nafakasına karar verilebilir. 

İştirak nafakası; eşlerin müşterek çocukları varsa, boşanma sonrasında velayeti kendisinde olan tarafa diğer eş tarafından, müşterek çocukların yaşam masraflarının bir kısmının karşılanması için verilir. Örneğin, Bursa velayet avukatı hukukî yardımı ile boşanma davasının yürütülmesi sonucunda, kadın eşe 15 ve 10 yaşlarında iki çocuğun velayetinin verilmesi durumunda, erkek eşin çocukların eğitim, barınma gibi giderlerinin bir kısmının karşılaması için iştirak nafakası ödemesine karar verilir. 

Yoksulluk nafakası; boşanma sonucunda yoksulluğa düşecek olan eşe, diğer eş tarafından ödenecek olan nafaka türüdür. Örneğin, erkek eş boşanma sonrasında yoksulluğa düşecekse, bununla birlikte kadın eş, ekonomik olarak erkek eşin yoksulluğa düşmesini bir nebze olsun azaltacaksa durumun gerektirdiği ölçüde erkeğe ödenmek üzere yoksulluk nafakasına hükmedilebilir. 

Yardım nafakası, yalnızca eşler arasında işletilen bir kurum değildir. Kişinin altsoyu, üstsoyu veya kardeşleri kendisinden yardım nafakası talebinde bulunabilir. Örneğin, yaşamını idame ettirmek için maddi güçlük çeken bir kardeş, bunun yanında diğer bir kardeşin malvarlığının çok fazla olması durumunda, ilk kardeşin diğer kardeşten yardım nafakası talebinde bulunması mümkündür. 

TEDBİR NAFAKASI NEDİR?

Tedbir nafakası genelde boşanma ve ayrılık davalarında kullanılan bir ifadedir. Tedbir nafakası, dava sürecinde ihtiyaç sahibi eş veya çocukların hayatlarını sürdürebilmeleri için ödenen geçici bir nafaka türüdür. 

Tedbir nafakasına boşanma ve ayrılık davası açıldığında, dava kesinleşinceye kadar hâkim tarafından resen karar verilir. Bu durumla birlikte Türk Medeni Kanunu’nun 197. maddesi uyarınca, ayrı yaşama haklı bir sebebe dayanıyorsa ve ayrı yaşama sürecinde bir diğer eş yaşam masraflarının karşılanması konusunda hâkimden talepte bulunursa, hâkim bu konuda gerekli önlemleri alır. 

Tedbir nafakasının miktarı ve süresi mahkeme kararı ile durumun gerektirdiği ölçüde belirlenir. Tedbir nafakası geçici bir nafaka türüdür. Boşanma kararı verildiğinde, bu nafakanın yoksulluk veya iştirak nafakasına dönme durumu gündeme gelebilir. 

Bursa boşanma avukatı ile açılacak davalarda müvekkil lehine sonuç elde etmek öncelik olacağından ötürü, dava sürecinde müvekkilin maddi kaygısı olmadan yaşamını sürdürebilmesi için tedbir nafakası talebinde bulunulacaktır. 

YOKSULLUK NAFAKASI NEDİR?

Yoksulluk nafakası, boşanma davasını açan veya kendisine karşı açılan tarafın, boşanma nedeniyle düştüğü dezavantajlı ekonomik durumu dengelemek üzere verilen bir nafaka türüdür. 

Yoksulluk nafakası talep edilebilmesi için Türk Medeni Kanunu’nun 175. maddesi uyarınca nafaka talep eden eşin, nafaka talep edilen eşten boşanmaya neden olma bakımından, hiç veya daha az kusurunun olması gerekmektedir. Ayrıca talep eden eşin yoksulluğa düşmesi gerekmektedir. 

Yoksulluk, barınma, sağlık hizmetlerinden yararlanma, gıda, giyinme, eğitim gibi kişinin maddi bütünlüğünü korumak ve geliştirmek için zorunlu ve gerekli hususları karşılayabilecek düzeyde gelirinin olmamasıdır. Yoksulluk nafakası, boşanma davası süresi içerisinde veya boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde talep edilebilir. Mahkeme, yoksulluk nafakasının tarafların maddi durumları, yaşam standartları, yaşam giderleri, gelirleri ve diğer malvarlığı hususlarını dikkate alarak belirler. 

Yoksulluk nafakası süresiz ve aylık olarak ödenebilir. Nafaka ödemesi, nafaka alan tarafın ölmesi, yeniden evlenmesi veya yoksulluk durumundan çıkması durumunda sona erebilir. 

Bursa nafaka avukatı hukukî yardımı ile, yoksulluk nafakası talebi süresi içerisinde ve somut olayın gerektirdiği ölçüde mahkemeye sunulur. 

İŞTİRAK NAFAKASI NEDİR? 

İştirak nafakası, Türk Medeni Kanunu’nun 182. maddesi uyarınca boşanma veya ayrılık davasına karar verilirken ergin olmayan müşterek çocuklar lehine, velayeti kendisine verilmeyen eş aleyhine sonuç doğuran bir nafaka türüdür. 

Bu durumda kendisine velayet verilmeyen eşin, müşterek çocuklar için gerekli olan masrafların karşılanmasına katkı sağlamaktadır. İştirak nafakası müşterek çocukların bakımı, eğitimi, sağlık giderleri ve diğer giderleri karşılamak üzere verilir. Nafakanın miktarı belirlenirken çocukların yaşı, ihtiyaçları, eşlerin gelir durumları dikkate alınır. Miktar belirlenirken çocukların yararları gözetilir. 

Mahkeme kararında her yıl iştirak nafakasının ne ölçüde artacağına dair ifadelere de yer verilebilir. Bu durumda iştirak nafakasının artış oranı her yıl uygulanacak ve yeni durumdaki nafakanın ödenmesi gerekecektir. Eğer bu oran belirtilmemiş veya nafaka ile mevcut yaşam durumları arasında ciddi değişiklik bulunuyorsa nafakanın uyarlanması için Bursa boşanma avukatı hukukî yardımıyla dava açılabilir. 

İştirak nafakası kendisi lehine hükmedilen çocuğun ergin olmaması gerekmektedir. Fakat çocuk ergin olmakla birlikte eğitimine devam ediyorsa iştirak nafakasının kendisine ödenmesine devam edilmesi gerekir. Çocuk eğitimine devam etmiyor ayrıca ergin ve yoksul ise Türk Medeni Kanunu’nun 364. maddesi uyarınca yardım nafakasına ilişkin hükümlerden istifade edebilir. 

YARDIM NAFAKASI NEDİR?

Yardım nafakası, Türk Medeni Kanunu’nun 364. maddesi uyarınca yoksulluğa düşecek olan altsoya, üstsoya veya kardeşlere ödenen bir nafaka türüdür. 

Bu nafaka türünde mirastaki sıra cetveli hükümleri uygulanır yani yardım nafakası talep edenin yardım nafakası talep edebileceği alt soyu varken, kardeşlerinden yardım nafakası talep edemez. 

Yardım nafakası ödeyen ve ödenen tarafın maddi gücüne ve yoksulluğa düşecek olan kişinin yaşam gereksinimlerine göre belirlenir. Bu nafakanın Bursa avukat ile sürdürülmesinde fayda bulunmaktadır. 

NAFAKA NE KADAR SÜRE ÖDENİR?

Nafaka ödeme süresi, nafaka ödeme yükümlülüğüne neden olan duruma göre değişkenlik gösterir. 

Tedbir nafakası,boşanma veya ayrılık davası kesinleşinceye kadar ödenir. Ayrı yaşamalarına karar verilen eşlerden birine ödenmek üzere karar verilen tedbir nafakası da ayrı yaşama boyunca ödenir. 

Yoksulluk nafakası, nafaka talep eden tarafından süresiz olarak talep edilebilir. Fakat hâkim tarafların ekonomik durumu, haysiyetsiz hayat sürme durumu varsa bu durumu, yeniden bir evlenme durumu, yoksulluk durumundaki değişkenlikleri dikkate alarak bu nafakanın bir süreye bağlanmasına karar verebilir. Eşlerden birinin ölmesi durumunda ölümle nafaka borcu sona erer. Nafaka bir süreye bağlanmamışsa nafaka hükmünün ortadan kaldırılması için Bursa nafaka avukatı ile dava açılması gerekmektedir. 

İştirak nafakası, çocuklar ergin oluncaya dek ödenir. Fakat çocuk ergin olmakla birlikte eğitim hayatına devam ediyorsa iştirak nafakasının ödemesi devam eder. 

Yardım nafakası, ödeme yükümlülüğüne neden olan durum ve ihtiyacı olan kişinin durumuna göre belirlenir. Sona ermesi ise ihtiyaç durumu ve nafakanın doğumuna etki eden diğer faktörlere bağlı olarak belirlenir.  

NAFAKA KENDİLİĞİNDEN KALKAR MI?

Nafaka kendiliğinden kalkar mı sorusunun cevabı, nafaka türüne göre değişkenlik göstermektedir. 

Tedbir nafakası geçici nitelikte bir nafakadır. Boşanma veya ayrılık davasının kesinleşmesi ile kendiliğinden ortadan kalkar. 

Yoksulluk nafakası, eşlerden birinin ölmesi üzerine kendiliğinden ortadan kalkacaktır. Ayrıca nafaka alacaklısı eşin bir başkası ile evlenmesi üzerine yine nafaka kendiliğinden kalkar. Bunlarla birlikte eğer hâkim nafakayı bir süreye bağlamışsa bu durumda da sürenin bitimi ile nafaka kendiliğinden kalkar. 

İştirak nafakası çocuğun ergin olması ile kendiliğinden ortadan kalkar. 

Yardım nafakası hâkim kararıyla süreye bağlanmışsa sürenin bitimi ile kendiliğinden ortadan kalkar. 

Nafakanın kendiliğinden kalkması durumları dışında, nafaka borcu ancak mahkeme kararıyla ortadan kaldırılabilir. Bursa boşanma avukatı hukukî yardımı ile açılacak bu tür davalar, tarafların hukukî durumuna göre, kendileri için yararlı olan neticeyle sonuçlandırılacaktır. 

NAFAKA ÖDENMEZSE NE OLUR?

Nafaka borcu diğer borçlara göre özel bir anlam taşımaktadır. Yasa koyucu nafaka borçları için istisnai düzenlemelerde bulunmuştur. 

Nafakaya ilişkin mahkeme ilamı zamanaşımına uğramaz. Fakat nafaka borcu diğer borçlar gibi zamanaşımına uğrayabilir. Bu nedenden ötürü nafakaya ilişkin mahkeme ilamının, her zaman İcra ve İflas Kanunu uyarınca her zaman ilamlı icraya konu olabilecektir. Muaccel olmuş nafaka ise genel hükümlere göre zamanaşımına uğrayabilir.

Nafaka alacakları nafaka borçlusu üzerine sıra cetveli düzenlenmesi halinde 1. sırada yer alır. Fakat birikmiş nafaka alacakları bu kuralın dışındadır. 

İcra ve İflas Kanunu uyarınca borçlunun maaşına azami olarak maaşın ¼’ü oranında haciz konulabilir. Fakat nafaka borcu söz konusu olduğunda böyle bir oran sınırı bulunmaz. Gerekirse maaşın tamamına haciz konulabilir. 

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu m.93 uyarınca emekli maaşı, nafaka borçları için haczedilebilir. Diğer borçlar bakımından ise emekli maaşı haczedilemez. 

Nafaka yükümlüsünün nafaka kararına uymaması durumunda, İcra ve İflas Kanunu’nun 344. maddesi uyarınca nafaka borçlusu hakkında, nafaka alacaklısının icra ceza mahkemesine şikâyeti üzerine 3 aya kadar tazyik hapsine karar verilir. 

Yazımızı beğendiniz mi?

Puan vermek için yıldızı tıklayın

Ortalama puan 5 / 5. Oy sayısı: 5

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Call Now Button Bizi Arayın