2025 Yılında Nafaka ve Boşanmada Mal Paylaşımı

Boşanma davalarında önemli başlıklardan biri mal paylaşımıdır. Maya Hukuk olarak bu yazıda, boşanma sonucunda eşler arasında mal paylaşımının güncel olarak nasıl yapılacağını ilgili kanunlarla birlikte ayrıntılı biçimde açıklıyoruz. Yenilenen Medeni Kanun’a göre edinilmiş mallara katılma rejimini ve mal rejimi sözleşmesini aktarıyoruz.

2025 Yılında Medeni Kanuna Göre Mallar Nasıl Paylaşılır

Medeni Kanun, 01.01.2002 tarihinden itibaren yenilenmiştir. Bugün hâlâ geçerli olan Medeni Kanun’a göre eşler arasındaki mal paylaşımında eşitlik esastır; ancak tarafların hakkını korumaya yönelik istisnalar bulunmaktadır.

Türk medeni kanununun 202–281. maddeleri eşler arası mal paylaşımına ilişkin hükümleri içerir. Bu hükümler, 2002 yılı itibarıyla edinilen mallara yöneliktir. Buna göre, 2002 öncesinde alınan mallarda mal kimin üzerineyse o kişi hak sahibidir; 2002 sonrasında alınan mallar ise aşağıda açıklanacağı üzere güncel Medeni Kanun hükümlerine tabidir.

Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi

Edinilmiş mallara katılma rejimine göre, eşler evlilik süresince edinilen malları yarı yarıya paylaşır. Evlilik öncesinde edinilen mallar konuya dahil değildir. Tarafların haklarını korumaya yönelik bazı istisnalar dışında mallar eşit olarak paylaşılır. İstisna durumlar aşağıdaki gibidir:

• Miras sonucu sahip olunan mallar,
• Miras gibi, karşılıksız olarak sahip olunan mallar,
• Manevi tazminat alacakları,
• Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,
• Kişisel mallar yerine geçen değerler.

Tarafların evlilik öncesi edindiği mallar ile yukarıdaki istisna kapsamındaki mallar paylaşıma girmez. Bu mallar dışındaki, evlilik süresince edinilen mallar eşler arasında eşit olarak paylaştırılır. Boşanmada mal paylaşımında eşler arasında paylaştırılacak mallar aşağıdaki gibidir:

• Çalışma karşılığı elde edilen mallar,
• Kişisel malların geliri:
  • Eşlerden birisi evlilik öncesinde bir gayrimenkule sahip olabilir. Bu gayrimenkul boşanma sürecinde paylaştırılmaz, ancak evlilik süresince gayrimenkulden elde edilen kira değeri eşler arasında eşit olarak paylaştırılır.
• SGK veya diğer sosyal yardım kuruluşlarının yaptığı ödemeler,
• İş kazası veya benzer durumlar nedeniyle alınan maddi tazminatlar,
• Edinilmiş malların yerine geçen değerler.

Mal Rejimi Sözleşmesi

Mal rejimi sözleşmesi eşler arasında mal paylaşımına yönelik bir sözleşmedir. Bu sözleşme evlilik öncesinde veya sonrasında yapılabilir. Eğer eşlerden birisi iflas etmiş veya ciddi borç altındaysa, boşanmada mal paylaşımı ile ilgili geçerli rejim, mal ayrılığı rejimine çevrilir. Bu sayede, borcu olmayan eş bu borçtan korunmuş olur.

Boşanmada Mal Paylaşımına Dair İstisna Durumlar

Eşlerin kendi kullanımlarına özel olan eşyaları mal paylaşımından ayrı tutulur. Bunun gibi başka birçok istisna durum mevcuttur. Eğer boşanmada mal paylaşımıyla ilgili istisna bir durum olduğunu düşünüyorsanız hak kaybına uğramamak adına bir avukat ile görüşmenizi tavsiye ederiz.

Boşanmada Hangi Mallar Paylaşılmaz?

Boşanma davası ile birlikte veya boşanma davasının kesinleşmesi sonrasında mal paylaşımı için katkı payı davaları açılmaktadır. Bu davalarda hangi malların paylaşıldığı hangi malların ise paylaşıma tabi tutulmadığı hususu önem arz etmektedir. Boşanma davasında hangi malların paylaşılmayacağı şu şekilde sıralanabilir; 

1. Kişisel mallar boşanma davası ile paylaşılmaz. 
2. Eğer mal varlığı; evlilik birliği kurulmadan önce alındı ise bu mal kişisel mal sayılacağından boşanma davası ve katkı payı davası ile bu mal paylaşılmaz. 
3. Yine miras yoluyla intikal eden mal varlıkları kişisel mal sayılmakta olup paylaşıma konu olmazlar. 
4. Alınan bağış gibi karşılıksız kazanmalar boşanma davası ile paylaşılmazlar. 
5. Manevi tazminat alacakları 
6. Kişisel kullanıma özgülenen mal varlıkları da kişisel mal sayılmakta olup paylaşıma konu olmazlar. 
7. Düğünde takılan takılar ziynet eşyaları kadının sayılmakta olup boşanma davası ile paylaşılmaz. 
8. 1 Ocak 2002 tarihinden önce hukukumuzda eski medeni kanun yürürlükte olduğundan mal ayrılığı rejimi hükümleri uygulanmakta olup bu tarihten önce edinilen mal varlıkları için de kural olarak paylaşım söz konusu değildir. 1 Ocak 2002 tarihinden önce edinilen mal varlıkları evlilik birliği içerisinde edinilmiş olsa da kural olarak paylaşılmazlar. 

Boşanma sırasında, tarafların üzerindeki ev, araba gibi malvarlıkları ile ev eşyaları da yukarıda belirtilen kıstaslar çerçevesinde değerlendirilir. Evin veya arabanın hangi tarihte ve evlilik birliği içinde mi yoksa öncesinde mi alındığı ile hangi kaynakla finanse edildiği, bu malvarlıklarının paylaşıma girip girmeyeceği konusunda belirleyici olacaktır.

Bankadaki paralar yönünden, paranın kaynağına ve hangi tarihlerde hangi yolla elde edildiğine bakılarak değerlendirme yapılır. Bankada bulunan para evlenmeden önce elde edilmişse veya evlilik içinde edinilmiş olmakla birlikte kişisel mal sayılıyorsa paylaşıma konu olmaz.

Bir diğer husus, aile konutunun kime ait olacağı ve paylaşıma konu olup olamayacağıdır. Konut üzerinde aile konutu şerhi varsa, diğer eşin rızası olmadan tasarruf edilemez. Boşanma davası kesinleştiğinde, aile konutu bakımından da yukarıda belirtilen kıstaslar çerçevesinde paylaşım değerlendirilir.

Taraflar boşanmaya karar verdiklerinde, malvarlıklarını elden çıkarma yoluna gidebilir. Bu nedenle katkı payı davalarının ivedilikle açılması ve malvarlığı üzerine tedbir konulması hayati önem taşır; böylece ileride doğabilecek mağduriyetler önlenir.

Boşanmada Evin Paylaşımı

Evlendikten sonra alınan ev genellikle “ortak mal” veya “edindikleri” olarak kabul edilir, ancak bu durum yerel hukuk sistemine ve evin nasıl edinildiğine bağlı olarak değişebilir. Ortak malın boşanma sırasında nasıl paylaşılacağı konusunda genel ilkeler şunlardır:

• Ortak Malın Tanımı: Birçok hukuk sistemine göre, evlilik sırasında edinilen mal varlıkları (ev, araba, banka hesapları vb.) genellikle evlilik birliği içinde ortaklaşa edinilmiş olarak kabul edilir. Bu, evliliğin her iki tarafının da bu mallara hakkı olduğu anlamına gelir.
• Paylaşımın Esasları: Boşanma sırasında ortak malın paylaşımı, genellikle her iki tarafın da eşit haklara sahip olduğu varsayımıyla yapılır. Ancak, bu paylaşım her zaman tam olarak eşit olmayabilir. Mahkemeler, malın nasıl edinildiği, her iki tarafın mali katkıları, çocukların varlığı ve ihtiyaçları, tarafların ekonomik durumları gibi faktörleri dikkate alarak bir karar verebilir.
• Evin Finansmanı ve Katkılar: Evin alımında kullanılan paraların kaynağı önemlidir. Örneğin, bir tarafın kişisel birikimleri veya mirası ile alınmışsa, bu durum mal paylaşımında dikkate alınabilir.
• Yerel Hukuk Kuralları: Her ülkenin, hatta bazen her eyaletin veya bölgenin hukuk sistemi farklıdır. Bu nedenle, mal paylaşımı konusunda spesifik kurallar yerel hukuk düzenlemelerine göre değişiklik gösterebilir.
• Anlaşmalar ve Önceden Yapılan Sözleşmeler: Eşler arasında evlilik öncesi veya evlilik sırasında yapılan mal paylaşımı ile ilgili anlaşmalar varsa, bu anlaşmaların şartları da paylaşım sürecini etkileyebilir.

Boşanmada Araba Paylaşımı

Araba gibi mal varlıklarının boşanma ile paylaşılması ancak açılan boşanma davasının kesinleşmesi sonrasında açılacak mal paylaşımı davası ile mümkündür. Taraflar kendi rızası ile paylaşım içerisine girmiyorsa ancak hukukta katkı payı – katılma alacağı davası olarak adlandırılan davaların açılması gerekir. Açılacak bu davalarda dava konusu arabanın ne zaman alındığı önem arz etmektedir.

Evlilikten önce alınan araba, arabayı alan tarafın kişisel malı sayıldığı için bu mal üzerinde kural olarak diğer eşin herhangi bir talepte bulunma hakkı bulunmamaktadır. Kişisel mallar; taraflar boşanmış olsa bile kural olarak paylaşıma konu edilmezler. Eşlerden birisi evlilikten önce diğer eşin almış olduğu araba üzerinde hak talebinde bulunamaz. Ancak; yine evlilikten önce eşlerden birisinin aldığı araba için diğer eşin maddi bir yardımı oldu ise ve bu maddi yardım da ispat edilebiliyorsa pekala bu miktar değer artış payı olarak değerlendirilip istenebilir.

Evlilikten sonra alınan arabanın ise öncelikli olarak hangi tarihte alındığına bakılması gerekmektedir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun yürürlük tarihi olan 1 Ocak 2002’den önce araba alındı ise eşler arasında mal ayrılığı rejimi olduğundan araba evlilik birliği içerisinde alınmış olsa bile diğer eşin araba üzerinde kural olarak hak talebinde bulunması mümkün değildir. Ancak yukarıda da izah ettiğimiz gibi arabanın alımı sırasında maddi bir katkısı bulundu ise bunu değer artış payı olarak isteyebilir. Eğer alınan araba 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun yürürlük tarihi olan 1 Ocak 2002’den sonra alındı ise ve eşler başkaca bir mal rejimi seçmediyse eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanacağından evlilik birliği içerisinde alınan mal varlıkları üzerinde diğer eşin katılma alacağı bulunmaktadır.

Evlilik birliği içerisinde alınan araba üzerinde diğer eşin ne miktarda hak sahibi olacağı hususunda ise ayrı bir hesaplama yapılması gerekir. Genel olarak evlilik birliği içerisinde alınan ev, araba gibi edinilmiş malların yarısı oranında diğer eşin hak sahibi olduğu kabul edilir. Ancak bu hak sahipliği tespiti yapılırken arabanın alınması sırasında halen ödenmekte olan borçların olup olmadığı, arabanın alınması sırasında eşlerden birisinin kişisel malı kullanılıp kullanılmadığı gibi hususlar hesap edilmektedir.

Yukarıda kısaca izah edilmeye çalışıldığı üzere bu katkı payı katılma alacağı davaları teknik ve uzmanlık gerektiren davalar olup telafisi imkansız zararlara uğramamak için alanında uzman avukatlardan hukuki destek alınması büyük önem arz etmektedir.

Nafaka Alabilir Miyim?

Son zamanların en çok tartışılan konularından biri olma özelliği taşıyan nafakanın uygulamadaki mevcut haliyle neyi, neden hedeflediğinin çok iyi anlaşılması lazım.

Genel anlamıyla nafaka, kişinin aile üyelerinden birisine her ay düzenli ödediği nakdi yardımı ifade eder ve bunun amacı karşı tarafın yoksulluğa düşmesini önlemektir.

Boşanmanın eşlerden birini yoksulluğa düşürme riskinin olması halinde nafaka hakkı devreye girer. Bu hak, sadece kadına mahsuu olmayıp, yoksulluğa düşecek kişinin erkek olması halinde, nafaka hakkından boşanan erkek de yararlanabilir. Bununla ilgili düzenleme TMK’nın 175. maddesinde yer alır.

Boşanmada Nafaka Sadece Kadınlara Mı Verilir?

Ülkemizde nafaka alma hakkını genel olarak kadınların kazanması, bu hakkın sadece kadınlara mahsus olduğu düşüncesinin yaygınlaşmasına neden olmaktadır. Ancak ilgili hakkı tanımlayan ve düzenleyen kanunda nafakanın kime verileceğinin nitelikleri düzenlenirken sayılan özellikler arasında erkek veya kadın ibresi yer almaz.

Yine de nafakanın kadınlardan yana daha fazla kullanımının bir açıklaması var: Türkiye’de geleneksel olarak kadının ihtiyaçlarının karşılanması erkeğin sorumluluğundadır ve bu yüzden çoğu kadın evlendiği zaman işi bırakmakta veya hiç çalışmamaktadır.

Bu durum, finansal açıdan kadınları güçsüz hale getirebilmektedir. Haliyle, boşanma sonucu yoksulluğa dönüşme ihtimaline karşı nafakanın çoğunlukla kadınlara verilmesi sonucu oluşuyor.

Ne Kadar Nafaka Alabilirim? (2025)

Nafaka verilmesi kararlaştırıldığı halde, ödenecek nafaka miktarı hesaplanır. Ancak, kanunda nafaka miktarı hesaplanması için belirli sayısal yöntemler belirtilmemiştir.

Genel geçer kriter olarak nafaka ödeyecek eşin maddi durumu, maaşı gibi durumlar dikkate alınmakta ve nafaka miktarı buna göre belirlenmektedir.

Nafaka ödenmesine karar verildikten sonra nafaka ödeyen taraf işinden ayrılsa da, daha düşük maaşla çalışmaya başlasa da nafakayı ödemek zorundadır. Nafakayı ödemeyen veya geciktiren eş, ileride faiziyle birlikte ödemek zorunda kalır. Ödememekte ısrarcı olması durumunda ise icra takibiyle birlikte devlet eliyle bu nafaka alınır.

Hakimler nafaka miktarını belirlerken şu hususlara dikkat etmektedir;

• Evlilik süresi
• Kusur durumu
• Tarafların çalışma durumu
• Ödenmekte olunan kredi, kira gibi ödemelerin hangi tarafça yapıldığı,
• Boşanma ile yoksulluğa düşülecek olunması
• Varsa müşterek çocukların durumu vs.

Bu kısımda şuna dikkat edilmesi gerekmektedir ki hakimler bazen evlilik süresinin kısa oluşu veya her iki tarafın da çalışıyor olması gibi sebeplerle tarafların nafaka taleplerini reddetmektedirler.
Aşağı kısımda kesin olmamakla birlikte, mahkemenin nafaka talebini reddetmemesi durumunda, ne kadar nafaka belirleme ihtimalini olduğunu belirteceğiz.
Söz konusu miktarlar müşterek çocuğun olmadığı ve nafaka talep eden tarafın çalışmadığı durumlar için belirtilmiştir. Diğer ihtimallerde nafaka miktarları değişebilmektedir.

Nafaka Süresi Ne Kadardır? (2025)

Kamuoyu gündeminin de vicdanını yaralayıcı bir durum olarak tezahür eden en önemli bahis ise, nafakanın süresiz bir şekilde ödendiğine yönelik haber ve paylaşımlar. Öncelikle nafaka miktarı, ödeme yapacak kişinin mali durumu kapsamında belirlenir ve tespit edilir.

Bu miktarın ne zamana kadar ödeneceğine yönelik herhangi bir süre söz konusu değildir. Karşı tarafın mali durumuna göre, süresiz nafaka ödeme söz konusu olabilir. Ancak, nafaka alan kişinin evlenmesi, sigortalı bir işe girmesi halinde nafaka kesilir.

Süresiz nafaka uygulaması son zamanlarda uygulamaya geçen 1. Yargı Reformu Paketi’nden sonra, 2. Yargı Reformu Paketi’nde değişecek gibi görünüyor. Henüz bu konuda resmi bir açıklama yapılmamış olsa da 2. Yargı Reformu Paketi‘yle birlikte nafaka miktarı ve süresiyle ilgili yeni düzenlemeler yolda.

Nafakada “Kusur” Önemli Mi?

Çekişmeli gerçekleşen boşanmadan sonra, yoksulluğa düşme riskini taşıyan eşlerden birinin nafaka davası açma hakkı vardır. Çekişmeli boşanmada kusur ilkesine göre, boşanma sonucunda kusurlu olan eş zarar görebiliyor. Ancak yoksulluk riski bulunan eşin ağır kusurlu olması halinde nafaka hakkından yararlanması söz konusu değildir.

Dolayısıyla, nafaka hakkının kazanılması için yoksulluk ve az kusurluluk şartına dikkat edilir. İki tarafın eşit düzeyde kusurlu olması halinde yoksulluk riski taşıyan kişinin yine nafaka davası açma hakkı bulunur. Yeni düzenleme ile eşit kusurun olması halinde nafaka hakkının verilmemesi, ayrıca da, nafakanın süreye başlanması ve bu sürenin kusura göre belirlenmesi düşünülüyor.

Anlaşmalı Boşanma Sonucunda Nafaka Alabilir Miyim?

Anlaşmalı boşanmayı seçen eşlerden herhangi biri nafaka isteme hakkına sahiptir. Ancak bu talebin anlaşmalı boşanma protokolünde geçirilmesi gerekir. Böyle bir konuya değinilmemesi halinde ayrı bir dava olarak nafaka talep edilmesi mümkün olmaz. Anlaşmalı boşanma ile boşanan ve protokolde nafaka talep etmeyen eş, nafaka hakkını kaybeder.

Tedbir Nafakası Nedir?

Tedbir nafakası, boşanma davası sırasında veya öncesinde bağlanabilir. Amaç, yargılama sürecinde eş ve çocukların barınma ile geçiminin sağlanmasıdır. Bu nedenle hâkim, gerekli görürse re’sen tedbir nafakasına hükmedebilir.

Sadece boşanma davalarında değil, ayrılık/uzaklaştırma süreçlerinde de talep edilebilir; ancak ayrılık için haklı sebeplerin gösterilmesi gerekir. Tedbir nafakası belirli süreli, geçici bir korumadır.

Boşanma gerçekleştiğinde tedbir nafakası sona erer. Ayrılık davasında bağlanan tedbir nafakası da, ayrılık süreci bittiğinde kendiliğinden sona erer.

Çocuklar İçin Talep Edilen Nafaka

Çocuklu eşlerin boşanması halinde, çocukların geçimi ve ihtiyaçlarının karşılanması için nafaka bağlanır. Buna iştirak nafakası denir ve çocuklar lehine kurulur. Velayeti almayan tarafın, çocukların barınma ve geçim giderlerine katkısını sağlamayı amaçlar.

Bu nafakanın belirlenmesinde eşlerin kusur oranı dikkate alınmaz. Çocuk reşit olduğunda iştirak nafakası sona erer. Ancak eğitimine devam eden çocuklar için, ayrı bir dava ile yardım nafakası talep edilebilir.

Etiketler: boşanma, mal paylaşımı